Skarga kasacyjna na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia w przedmiocie objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego
Uzasadnienie strona 6/6

Zarzut ten nie jest uzasadniony. Ustawa o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych nie wyjaśnia, co prawda, kto jest małżonkiem. Pojęcie to zostało jednak dostatecznie i jasno określone we wspomnianym art. 18 Konstytucji RP, w którym jest mowa o małżeństwie jako o związku kobiety i mężczyzny. W piśmiennictwie podkreśla się, że art. 18 Konstytucji ustala zasadę heteroseksualności małżeństwa, będącą nie tyle zasadą ustroju, co normą prawną, która zakazuje ustawodawcy zwykłemu nadawania charakteru małżeństwa związkom pomiędzy osobami jednej płci (vide: L. Garlicki Komentarz do art. 18 Konstytucji, s. 2-3 [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2003).

Jest wobec tego oczywiste, że małżeństwem w świetle Konstytucji i co za tym idzie - w świetle polskiego prawa, może być i jest wyłącznie związek heteroseksualny, a więc w związku małżeńskim małżonkami nie mogą być osoby tej samej płci.

Kwestię tę reguluje szczegółowo Kodeks rodzinny i opiekuńczy, który za małżeństwo uznaje mężczyznę i kobietę, jeżeli zawarli ze sobą związek małżeński w sposób określony w art. 1 § 1 i 2 tej ustawy.

Była już o tym mowa, że wnosząca skargę kasacyjną pozostaje w jednopłciowym cywilnym związku partnerskim, zawartym w Wielkiej Brytanii. Wprawdzie ten związek daje szereg praw i obowiązków, jednakże na gruncie prawa brytyjskiego jest to instytucja odrębna od małżeństwa. A zatem skarżąca i jej partnerka nie są również małżeństwem w rozumieniu prawa brytyjskiego (vide: Civil Partnership Act 2004, dostępny na stronie internetowej: http://www.legislation.gov.uk/ukpga/2004/33/contents). Zbędne jest zatem rozważanie, czy status małżonka w rozumieniu prawa brytyjskiego mógłby być respektowany na gruncie prawa polskiego.

Prawo polskie nie zna i nie przewiduje zawierania cywilnych związków partnerskich i dlatego ten związek zawarty w Wielkiej Brytanii nie mógł być w Polsce sformalizowany i w Polsce nie wywołuje żadnych skutków prawnych. W świetle przytoczonych przepisów prawa polskiego tylko osoba pozostająca w związku małżeńskim w rozumieniu tego prawa może być uznana za małżonka osoby ubezpieczonej i z tego tytułu może być objęta ubezpieczeniem na podstawie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Organy i Sąd prawidłowo zatem przyjęły, że Y. nie może zostać uznana za małżonkę skarżącej i w związku z tym nie podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu jako członek jej rodziny.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, nie są również uzasadnione, z powodów wyżej przedstawionych, zarzuty naruszenia art. 32 Konstytucji RP oraz art. 8 w zw. z art. 14 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności przez nieuwzględnienie przez Sąd I instancji, że odmowa objęcia partnerki skarżącej ubezpieczeniem zdrowotnym stanowi naruszenie zasady równego traktowania (dyskryminację) ze względu na orientację seksualną. Przepis art. 5 pkt 3 lit. b ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych nie pozwala na uznanie za małżonka ubezpieczonego osoby, która nie pozostaje z ubezpieczonym w związku małżeńskim w rozumieniu prawa polskiego (art. 18 Konstytucji w związku z art. 1 § 1 i 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Podstawą zróznicowania sytuacji prawnej osób pozostających w związkach partnerskich nie jest zatem ich płeć lecz status formalny - niepozostawanie w związku małżenskim. Z punktu widzenia prawa do objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym małżonka ubezpieczonego w jednakowy sposób są traktowane osoby pozostające w związku partnerskim heteroseksualnym i homoseksualnym. Nawet jeżeli za niemożnością uzyskania statusu małżonka przez osobę pozostającą w związku homoseksualnym kryje się wynikający z art. 18 Konstytucji zakaz zawierania małżeństw przez osoby tej samej płci, to nie można byłoby dopatrywać się w tym dyskryminiacji pośredniej. Wymagałoby to bowiem wykazania, że dyskryminujący charakter ma art. 18 Konstytucji. W skardze kasacyjnej tej tezy jednakże nie udowodniono, a nawet jej nie postawiono.

Trzeba wreszcie stwierdzić, że nie są uzasadnione zarzuty naruszenia określonych w skardze kasacyjnej przepisów ustawy procesowej: art. 133 § 1 p.p.s.a., art. 134 § 1 p.p.s.a. oraz art. 141 § 4 p.p.s.a., w sposób określony w skardze kasacyjnej. Z uzasadnienia tych zarzutów wynika, że tą drogą wnosząca skargę kasacyjną podejmuje polemikę z ustaleniami i ocenami Sądu I instancji. Nie kwestionuje natomiast, że Sąd nie wykonał zadań z tych przepisów wynikających: nie orzekał na podstawie akt sprawy, czy też uzasadnienie wyroku nie zawiera elementów określonych w art. 141 § 1 p.p.s.a.

Biorąc powyższe pod uwagę, Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną na podstawie art. 184 p.p.s.a. O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono na podstawie art. 204 pkt 1 p.p.s.a. w zw. z § 14 ust. 2 pkt 2 lit. c) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 490 ze zm.).

Strona 6/6
Inne orzeczenia o symbolu:
652 Sprawy ubezpieczeń zdrowotnych
Inne orzeczenia z hasłem:
Ochrona zdrowia
Inne orzeczenia sądu:
Naczelny Sąd Administracyjny
Inne orzeczenia ze skargą na:
Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia